Amazon Web Services (AWS), najveći svjetski pružalac cloud infrastrukture, potvrdio je da se ponovo suočava s “ozbiljnim problemima s konektivnošću”, samo nekoliko sati nakon što je objavljeno da je globalni prekid rada koji je paralizirao internet u ponedjeljak ujutro “potpuno ublažen”. Masovni poremećaj koji je u ranim jutarnjim satima po evropskom vremenu zahvatio gotovo sve kontinente izazvao je pad brojnih popularnih aplikacija i web stranica, od Snapchata, Facebooka, Fortnita i Duolinga, do Coinbasea, Signala, PlayStation mreže i Canve.
Problemi su zahvatili i finansijske institucije, aviokompanije te pametne kućne uređaje povezane s internetom. Prema podacima stranice DownDetector, zabilježeno je više od 6,5 miliona prijava prekida rada iz cijelog svijeta, uključujući više od milion iz Sjedinjenih Američkih Država i oko 800.000 iz Ujedinjenog Kraljevstva.
AWS je u ponedjeljak rano ujutro objavio da je otkriven “ozbiljan kvar u sistemu” koji je zahvatio regiju US-EAST-1, jednu od ključnih tačaka njihove globalne mreže, ali je kasnije tokom dana saopćeno da je problem “u potpunosti riješen”. Međutim, u novom ažuriranju objavljenom sredinom dana po američkom vremenu, Amazon je potvrdio da su se problemi s mrežnom konekcijom ponovo pojavili, uz “značajne API greške” u istoj regiji.
Kompanija navodi da se uzrok problema nalazi u internoj mreži EC2 servisa, koji predstavlja virtuelne servere na kojima brojne firme zasnivaju svoje aplikacije, dok su dodatno pogođeni i servisi kao što su DynamoDB, SQS i Amazon Connect. Iz Amazona poručuju da su vidljivi “rani znakovi oporavka”, ali da inženjeri i dalje “istražuju korijenski uzrok i implementiraju privremena rješenja”.
Masovni pad sistema izazvao je globalni domino-efekat. Na aerodromima u SAD-u, uključujući LaGuardiu i Newark, došlo je do zastoja na šalterima i kašnjenja u procesiranju letova jer aplikacije i interne mreže avio-kompanija United Airlines i Delta Airlines nisu funkcionisale.
Delta je potvrdila manji broj odgođenih letova, dok je United saopćio da je morao aktivirati rezervne sisteme. Korisnici su prijavili i neobične probleme s pametnim uređajima.
Jedna korisnica iz SAD-a opisala je kako su joj “Alexa pametni utikači postali neodgovorni”, dok su drugi prijavili da im Zoom, Slack i RokuTV nisu funkcionisali satima. Elon Musk iskoristio je situaciju da se pohvali kako njegova platforma X (bivši Twitter) nije bila pogođena prekidom.
“Ne nas”, odgovorio je Musk na objavu o masovnom kolapsu servisa, te dodao kako X ne zavisi od AWS-a i koristi vlastitu infrastrukturu. U nekoliko objava ismijavao je Amazon i Jeffa Bezosa, dok je u isto vrijeme promovirao X-ovu novu funkciju šifriranog četa.
Stručnjaci za cyber sigurnost navode da nema dokaza da se radi o hakerskom napadu, već o “tehničkom kvaru” u jednom od Amazonovih glavnih data centara. Rob Jardin iz firme NymVPN istakao je da je “internetska infrastruktura danas ekstremno centralizirana”, što znači da pad jedne regije može izazvati globalni lančani kolaps.
Profesor Feng Li sa londonskog univerziteta City St George’s kazao je da je incident još jednom pokazao “opasnu ovisnost svjetskih ekonomija o malom broju cloud pružalaca”, upozorivši da “kompleksni distribuirani sistemi neizbježno nose sistemski rizik”. Prema podacima istraživačke firme Gartner, Amazon Web Services trenutno drži 37 posto globalnog tržišta cloud infrastrukture, što ga čini daleko najvećim igračem u sektoru.
Samo prošle godine AWS je ostvario 107,6 milijardi dolara prihoda, a njegova mreža obuhvata više od šest miliona kilometara optičkih kablova u 38 geografskih regija. Među klijentima su Disney, američka vojska, Capital One, United Airlines i NFL.
Prema CNN-u, problem je započeo u tzv. Domain Name Systemu (DNS), “telefonskom imeniku interneta” koji prevodi nazive web stranica (npr. amazon.com) u IP adrese koje računari razumiju. DNS greška dovela je do toga da aplikacije nisu mogle pronaći podatke pohranjene u Amazonovim bazama.
Kako je objasnio profesor Mike Chapple s Univerziteta Notre Dame, “Amazon je imao podatke sigurno pohranjene, ali niko ih nije mogao pronaći nekoliko sati, što je izazvalo privremenu amneziju interneta”.
